Overdracht wegen HHNK naar gemeenten; ‘belasting verschuift maar gaat niet omhoog’

WESTFRIESLAND – Het Hoogheemraadschap Hollands-Noorderkwartier (HHNK) wil het wegenbeheer overdragen aan de gemeenten. De komende maanden wordt het voorstel voorgelegd aan de colleges, de betrokken gemeenteraden en het bestuur van het hoogheemraadschap. De inzet is om eind juni de besluitvorming af te ronden. Het voorstel is om de wegen gefaseerd over te dragen. Te beginnen met de gemeenten Hoorn en Opmeer op 1 januari 2022 en daarna de andere vijf gemeenten per 1 januari 2023.

Dat het wegenbeheer wordt uitgevoerd door het hoogheemraadschap is historisch zo gegroeid. Conform landelijk beleid is het wegenbeheer een taak van gemeente, provincie of het Rijk. De waterschappen spelen daar in de toekomst geen rol meer. Vandaar dat het hoogheemraadschap de verantwoordelijkheid voor de wegen buiten de bebouwde kom ook in de regio Westfriesland overdraagt aan de gemeenten. Dat betreft naast ruim 500 kilometer wegen ook fietspaden, bruggen, duikers, bomen, verkeersborden, verlichting, wegsloten en de bijbehorende bermen, beschoeiing en bosschages.

Focus op kerntaken

Met de overdracht kan het waterschap zich focussen op de kerntaken: veilige dijken, schoon en gezond water en het voorkomen van watertekort en wateroverlast. Voor de gemeente ontstaat een overzichtelijke beheertaak. Het beheer van alle wegen binnen de gemeentegrenzen komt onder regie van de gemeente. De gemeente krijgt meer grip op de verkeersveiligheid en meer armslag bij bijvoorbeeld gewenste aanpassingen van wegen of kruisingen. Daarnaast is het voor de inwoners een voordeel dat er één loket komt voor de wegen binnen de gemeente.

Regionale samenwerking

Omdat de zeven Westfriese gemeenten (Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Koggenland, Medemblik, Opmeer en Stede Broec) de handen ineen hebben geslagen, kunnen ze als regio de wegen overnemen. Het voornemen is dat de zeven gemeenten elkaar financieel ondersteunen, maar wel afzonderlijk hun eigen wegen beheren. De wegenheffing die de inwoners van de Westfriese gemeenten aan het hoogheemraadschap betalen, vervalt bij de overdracht. Omdat de gemeenten het wegenbeheer overnemen, wordt de gemeentelijke belasting daarvoor verhoogd. Die verhoging is voor de meeste huishoudens vergelijkbaar met de huidige wegenheffing. De belasting verschuift maar gaat dus niet omhoog.

Bestuurders tevreden met de overdracht

Namens de zeven gemeenten benadrukt wethouder Samir Bashara van de gemeente Hoorn dat de gemeenten hiermee de volledige zeggenschap over alle wegen binnen de gemeente krijgen. Zowel binnen als buiten de bebouwde kom. “Ons doel is te komen tot een eenduidige beheersituatie. Daarmee creëren we helderheid voor de inwoners. Zowel over de verantwoordelijkheid voor het wegenbeheer, als de eenduidige financiering daarvan. Als de betreffende wegen bij ons in eigendom en beheer zijn, kan de gemeente zelf de regie voeren bij veranderingen aan deze wegen. Bovendien is de onderlinge steun een versterking van de samenwerking in het Pact van Westfriesland.”

Hoogheemraad Rob Veenman toont zich eveneens tevreden over het voorlopige besluit: “Met dit bestuurlijke akkoord kunnen we verder werken aan de overdracht van de wegen van het hoogheemraadschap naar de gemeenten.’ Na Alkmaar, Hollands Kroon, Schagen en Oostzaan worden nu de wegen aan nog eens zeven gemeenten overgedragen. Rob Veenman: ‘En na de overdracht van alle wegen kan het hoogheemraadschap zich volledig richten op zijn kerntaak, het waterbeheer.”